Ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче республикӑри пенсионерсем компьютер ӑсталӑхӗпе конкурса хутшӑннӑ. Унта районсенче ҫӗнтернисем пухӑннӑ. Ӑмӑрту Шупашкарти электромеханика колледжӗнче иртнӗ.
«Ӗҫлеме хӑнӑхакан» номинацире Михаил Афонькин (Етӗрне районӗ) пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ, Генриетта Лаврентьева (Ҫӗрпӳ районӗ) — иккӗмӗш, Елена Аникина (Етӗрне районӗ) — виҫҫӗмӗш.
«Лайӑх ӗҫлекен» номинацире Татьяна Душенькина (Улатӑр) мала тухнӑ, Любовь Тюрикова (Сӗнтӗрвӑрри районӗ) — иккӗмӗш, Алевтина Шашкова (Шупашкарти Мускав районӗ) — виҫҫӗмӗш.
«Чи лайӑх хӑтлав» тесе Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Валентин Егоров ӗҫне хакланӑ, «Тӗнче тетелне чи лайӑх пӗлекен» – Шупашкарти Калинин районӗнчи Татьяна Ярлыкова.
Республикӑра мала тухнисем Раҫҫей конкурсне хутшӑнӗҫ.
«Эпӗ пӗчӗҫӗ чӑваш» видесӑвӑсен конкурсне пӗтӗмлетме вӑхӑт ҫитрӗ.
Номинацисем тӑрӑх:
Николай Ишентей сӑввисем, чи кӗҫӗннисем:
1 вырӑн: Лидия Якимова (2 ҫулта, Етӗрне районӗ);
2 вырӑн: Арина Сорокина (5 ҫулта, Шупашкар районӗ);
3 вырӑн: Елизавета Долматова (6 ҫулта, Ҫӗнӗ Шупашкар хули).
Николай Ишентей сӑввисем, шкул ҫулне ҫитменнисем:
1 вырӑн: Матвей Андреев (6 ҫулта, Канаш районӗ);
2 вырӑн: Ирина Фёдорова (5 ҫулта, Етӗрне районӗ);
2 вырӑн: Валерия Волкова (6 ҫулта, Муркаш районӗ);
3 вырӑн: Кирилл Мессер (6 ҫулта, Хӗрлӗ Чутай районӗ);
3 вырӑн: Полина Николаева (5 ҫулта, Ҫӗрпӳ районӗ);
3 вырӑн: Василиса Жучкова (5 ҫулта, Шупашкар районӗ).
Шкул ачисем хушшинче:
1 вырӑн: Диана Салмина (9 ҫулта, Патӑрьел районӗ);
2 вырӑн: Мария Адюкова (9 ҫулта, Елчӗк районӗ);
2 вырӑн: Данил Макаров (9 ҫулта, Патӑрьел районӗ);
3 вырӑн: Елена Смирнова (11 ҫулта, Куславкка районӗ);
3 вырӑн: Нина Албутова (12 ҫулта, Шӑмӑршӑ районӗ);
3 вырӑн: Анжелика Ларева (11 ҫулта, Ҫӗрпӳ районӗ).
Аслисем хушшинче:
1 вырӑн: Маргарита Черняева (Ҫӗрпӳ районӗ);
2 вырӑн: Лина Паркина (Хӗрлӗ Чутай районӗ);
3 вырӑн: Татьяна Яковлева (Йӗпреҫ районӗ).
«Тӗслӗхлӗ ача пахчи» Пӗтӗм Раҫҫейри смотр-конкурсра
Питӗрти Нева районӗнчи 35-мӗш ача пахчи «лауреат-ҫӗнтерӳҫӗ» ята тивӗҫнӗ. Вӑл тӑрӑхри чӑвашсен пӗрлешӗвӗ тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ учреждение чӑваш хӗрарӑмӗ, Елена Архипова, ертсе пырать.
Елена Алексеевна 1964 ҫулхи кӑрлачӑн 6-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Карапашра ҫуралнӑ. 1983 ҫулта ҫемье ҫавӑрнӑ хыҫҫӑн Питӗре тухса кайнӑ. Унта вӑл 8-мӗш педагогика училищинче вӗреннӗ. Икӗ ача амӑшӗ. Малтан ача пахчинче воспитательте ӗҫленӗ. 2000 ҫулта вӑл А.И. Герцен ячӗллӗ педагогика университетӗнчӗн вӗренсе тухнӑ. Вӗренӳ сферинче 1988 ҫултанпа ӗҫлекенскере ача пахчин пуҫлӑхӗн тилхепине 2002 ҫулта шанса панӑ. Ентешӗмӗрӗн тӗрлӗ Хисеп грамоти, ытти чыслав чылай.
Раҫҫейри пенсионерсен пӗрлешӗвӗ ваттисем хушшинче компьютер пӗлӗвне сарассипе малалла ӗҫлет. Компьютера епле пӗлнине пахалас тата унӑн вӑрттӑнлӑхне ӑша хывма хавхалантарас тӗллевпе ҫулсеренех чемпионат ирттерет. Пӗтӗм Раҫҫейри чемпионат кӑҫал Пятигорска пухӑнӗҫ. Ӑмӑрту виҫӗ тапхӑрпа пулӗ.
Ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Атӑлҫи патшалӑх техника университечӗн Сӗнтӗрвӑрринчи филиалӗнче чемпионатӑн районти тапхӑрӗ иртнӗ. Пенсионерсем РФ Пенси фончӗн порталӗнче, Яндекс шырав тытӑмӗнче, Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхӑн патшалӑхӑн информаци тытӑмӗнче ӗҫленӗ.
Чемпионатра Любовь Тюрикова пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ, Елена Ястребова — 2-мӗш, Ольга Савинова, Татьяна Исаева — 3-мӗш. Ака уйӑхн 27-мӗшӗнче район ушкӑнӗ республикӑри конкурсра тупӑшӗ.
«Атӑл – Сӗнтӗрвӑрри – Урхас Кушкӑ – Сӗнтӗрвӑрри – Аксарин» ҫул питӗ япӑх лару-тӑрура, шӑтӑк-путӑклӑ. Унччен район прокурорӗ ӑна йӗркене кӗртмелле тесе суда тавӑҫ тӑратнӑ.
Ку ҫула Халӑх фрончӗн «вилнӗ ҫулсен» картти ҫине лекнӗ. Унта пӗр тӑхтаса тӑмасӑр тӗплӗ юсав ирттермелле. Шӑтӑк-путӑка йӗркене кӗртмелле. Суд та прокурор енче пулнӑ. Судья ҫак ҫула юсаттармалла тесе йышӑну кӑларнӑ.
Район администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак ҫулшӑн подрядчик яваплӑ. Суд йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, «Атӑл – Сӗнтӗрвӑрри – Урхас Кушкӑ – Сӗнтӗрвӑрри – Аксарин» ҫула ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗччен юсаса пӗтермелле.
РФ Президенчӗн Чӑваш Енри йышӑну пӳлӗмӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян ҫынсене йышӑннӑ. Унта Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хурапхара пурӑнакан Николай Васильев пенсионер та ҫитнӗ.
Вӑл хӑйсен ялӗнче ҫуккишӗн пӑшӑрханнӑ. Ку ыйту хурапхасене ялӗпех кулянтарать иккен.
Тивӗҫлӗ канури ҫынна Михаил Васильевич ырӑ хыпар пӗлтернӗ: ялта кӑҫал шыв пулӗ. Шыв пӑрӑхне 2,9 километр тӑршшӗ сарма, шыв башни вырнаҫтарма, пушар резервуарӗсене йӗркелеме палӑртса хунӑ.
Хурапхасене питех те кирлӗ ӗҫе пурнӑҫлама хыснаран 8,3 миллион тенкӗ уйӑрма пӑхса хӑварнӑ.
«Пӗлтерӗшлӗ ҫак ыйтӑва кӑҫал татса парӑпӑр», — шаӗтарса каланӑ Михаил Игнатьев Элтепер йышӑнури ҫынна.
Калӑпӑшлӑ ӗҫе кӑҫалхи чӳк уйӑхӗнче вӗҫлемелле.
Ҫанталӑк тӑрук ӑшӑтнине пула ӗнер, ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Енри 11 районпа хулара пурӑнмалли ҫуртсемпе хуҫалӑхсем шыва кайнӑ.
Республикӑн ГКЧСӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ку инкек Элӗк, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Елчӗк тата Тӑвай районӗсенчи хӑш-пӗр ялта, Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакансене пырса тивнӗ.
Ейӳ сарӑлнипе ҫыхӑннӑ лару-тӑру Патӑрьелпе Комсомольски тӑрӑхӗсенче уйрӑмах ҫивӗч. Кунта район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсен йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн юханшывсенче шыв шайӗ хӑпарнӑран район ертӳҫисене, ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсене талӑкӗпех ӗҫлемелли йӗрке ҫине куҫарнӑ. Патӑрьел районӗнче Пӑла ҫырантан тухса кайнӑ, ҫавна май Патӑрьел, Анат Туҫа, Тӑрӑн, Кӗҫӗн Арапуҫ, Чӑваш Тимешӗ тата Вӑтаел ялӗсем шыва каяс хӑрушлӑх тухса тӑнӑ.
Чӑваш Енри икӗ арҫын сыр тума вӗреннӗ. Ҫак тӗллевпе вӗсем Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академине ҫул тытнӑ. Унта биотехнологипе агрономи факультечӗн биотехнологипе ял хуҫалӑх продукцине тирпейлеме хӑнӑхтаракан кафедринче вӗреннӗ.
«Сыр тӑвакан-ӑста» курса Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Сергей Федоров тата Шупашкарти предприятисенчен пӗринче ӗҫлекен Леонид Шкирдов ҫӳренӗ. Сыр тӑвассин вӑрттӑнлӑхне вӗсем пӗр уйӑх хӑнӑхнӑ. Унтан «Академилле сыр» хатӗрлесе кӑтартнӑ.
Сергей Федоров Сӗнтӗрвӑрри районӗнче халӑхран сӗт пухассипе тимлет. 1996 ҫулта вӑл ял хуҫалӑх академийӗнчен зоотехника вӗренсе тухнӑ. Леонид Шкирдов сыр цехӗн бригадирӗнче ӗҫлет. Арҫын сырӑн тӗрлӗ сортне: ҫав шутра ҫемҫисене (фермер, моцарелла), тӑварлисене (брынза, сулугуни) тата ҫурма хыттисене (качотта) тума пӗлет.
СССР летчик-космонавчӗн, икӗ хут Совет Союзӗн Геройӗн, авиаци генерал-майорӗн Андриян Николаевӑн мемориал комплексӗ (вӑл Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлта вырнаҫнӑ) Пӗтӗм тӗнчери космос станцийӗн экипажӗпе ҫыхӑнасшӑн. Паллӑ самант ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Космонавтика кунӗнче, пулса иртмелле.
Чӑваш Енри ачасем космонавтсемпе пуҫласа 2005 ҫулхи ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пупленӗ. 2016 ҫулхи ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче вӗсем Юрий Маленченко космонавтпа калаҫнӑ.
А.Г. Николаев ячӗллӗ мемориал комплексӗнче шкул ачисен радиостанцийӗ ӗҫлеме пуҫлассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Радио юратакансен союзӗн пайташӗсем Шуршӑлти А.Г. Николаев ячӗллӗ шкулта пулнӑччӗ. Пӗрлешӗвӗн квалификаци комиссийӗн ертӳҫи Тимур Юрьев радиостанци уҫма Раҫҫейӗн радио юратакансен союзӗ укҫа уйӑрса пулӑшассине систернӗччӗ.
Сӗнтӗрвӑрринчи прокуратура тата унти суд органӗ тӑлӑх каччӑна хӳтӗленӗ. Ашшӗ-амӑшӗсӗр ӳснӗскер ҫурт-йӗр ҫуккипе нушаланнӑ. Хвтатер черетне вӑл 2013 ҫултах тӑнӑ.
Тӑлӑхсене, пӗлетпӗр ӗнтӗ, пурӑнмалли кӗтеспе патшалӑхӑн тивӗҫтермелле. Анчах вырӑнти тӳре-шара ҫакна тума пур чухне те васкамасть. Кӗтсе ывӑнсан хастартараххисем надзор органне ҫӑхавпа вӗҫтереҫҫӗ. Сӗнтӗрвӑрри каччи те выртан чул айне шыв лекмессине аван ӑнланнӑ — прокуратурӑран пулӑшу ыйтнӑ. Унтисем ҫамрӑка пулӑшма килӗшнӗ. Ара, саккун та тӑлӑха майлӑ та-ха.
Кӗҫех прокуратурӑран вырӑнти суда тавӑҫпа тухнӑ. Пурӑнмалли кӗтессӗр нушаланакан каччӑна ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермешкӗн район администрацине хушнӑ. Тӳре те тӑлӑха майлӑ пулнӑ.
+28.3 °C